„Był pagórek piaszczysty, na nim każdej wiosny
złociły się dziewanny i szumiały sosny.”

Teofil Lenartowicz

Sosny spotykamy na całym świecie. Na temat ich systematyki można przeczytać w wielu monografiach, do czego gorąco zachęcam, ale czy wiesz, że:

• sosna istnieje od świata niepamięci, jej niektóre gatunki wchodziły już w skład flory okresu kredowego, czyli 135 do 70 milionów lat temu;
• w oligocenie okres póżniejszy na terenie naszego Bałtyku rósł „las bursztynowy” złożony z czterech gatunków sosen, które tak obficie wydzielały żywicę, że powstały z niej złoża bursztynu tzw. polskie złoto;
• Grecy poświęcili sosny Matce Bogów, bogini Kybele i jej umiłowanemu Attisowi;
• za najstarsze źródło pisane, w którym została użyta nazwa „Pinus” uważa się „Annales” Qintusa Ennusa z II wieku p.n.e.;
• nasi przodkowie Słowianie podczas Święta Wiosny dekorowali drzewko sosnowe lub gałązki sosny kwiatami i świecidełkami, potem ze śpiewem obnosili po wsiach życząc sobie wzajemnie szczęśliwego nowego lata;
• sosna zwyczajna jest najliczniejszym drzewem w Polsce stanowi około 65-70% drzewostanów (wg różnych żródeł);
• w Polsce rośnie pospolicie wszędzie, jedynie swoim naturalnym zasięgiem nie obejmuje Bieszczadów;
• 60 letnia sosna w ciągu doby produkuje 1350-1800 litrów tlenu, to tyle ile wynosi dobowe zapotrzebowanie dla 3 osób;
• w każdej igle-liściu sosny znajduje się od 3 do 13 przewodów żywicznych (po przegryzieniu igły na języku pozostaje posmak żywicy);
• sosna jest wiatropylna, każde ziarenko pyłku ma 2 pęcherzyki powietrza, dzięki czemu leci wysoko i daleko;
• 1 kwiat męski sosny wytwarza 157 tysięcy ziaren pyłku, cały kwiatostan 5,8 milionów, stąd póżną wiosną żółte kałuże po deszczu;
• sosna wytwarza najdłuższy korzeń spośród drzew iglastych dochodzący do 3 metrów głębokości, co pozwala jej utrzymać się w glebie na trudnych terenach takich jak żwiry i piaski;
• sosnę wykorzystuje się do różnych celów: jako drewno, pozyskuje żywicę, igły, pączki;
• w minionych wiekach żywicę sosnową stosowano zarówno do balsamowania zwłok ludzkich jak i konserwacji statków;
• drewno sosnowe znajduje szerokie zastosowanie w budownictwie, w meblarstwie, w przemyśle papierniczo-ceulozowym;
• stosuje się sosnę jako domieszkę do produkcji różnego rodzaju płyt pilśniowych i wiórowych o tajemniczo brzmiących symbolach LDF, MDF, HDF,OSB;
• dawniej wierzono, że szyszki sosny i jej igły gotowane w serwatce i wypijane po porannym pacierzu stanowiły skuteczny lek przeciw darciu w kościach, swędzeniu głowy, wrzodziakom i kamieniom w  dołku;
• dzisiaj także wykorzystywana jako surowiec zielarski: z żywicy otrzymujemy terpentynę, w procesie mokrej destylacji powstaje kalafonia zaś suchej dżiegieć sosnowy, a tych składników używa się do produkcji leków i kosmetyków;
• w domu możemy samodzielnie zrobić syrop przeciwbakteryjny i przeciw kaszlowy używając do tego lepkich pączków sosnowych zebranych wczesną wiosną;
• najstarsza sosna rośnie w Mińsku Mazowieckim liczy 360-375 lat;
• najwyższą sosnę możemy pooglądać w Puszczy Białowieskiej jej wysokość to 45,5 metrów;
• najgrubsza sosna jednopienna rośnie w Przelewicach gmina Człopa jej obwód to 4,20 metrów obwodu, natomiast wielopienne rekordzistka to Sosna Rzepicha w gminie Sulechów obwód jej 5-krotnego pnia 5,68 metrów w obwodzie;
• we wsi Nowe Czarnowo niedaleko Gryfina znajduje się zbiorowisko sosen zwane Krzywym Lasem. Występuje tam około 100 sosen z bardzo zdeformowanymi pniami w kształcie płóz do foteli bujanych;
• sosna jest drzewem narodowym Szkocji;
• horoskop sosnowy dla urodzonych od 19 do 28 lutego i od 24 sierpnia do 2 września. Najczęściej to ludzie niezbyt słusznego wzrostu, rzetelni, duchowo bogaci i rządni zaszczytów, oznaczają się dobrą pamięcią. Są życzliwi i uczynni dla przyjaciół jednak tajemnicy powierzyć im nie można, są łatwowierni;
• „pod sosną” urodzili się Fryderyk Chopin (22.02.1810), Gustaw Morcinek (25.08.1891), Kazimierz Wierzyński (27.08.1894), Jarosław Iwaszkiewicz 20.02.1894).

          Kochajmy zatem naszą sosnę, szanujmy za jej piękno i cudowne zapachy, którymi dzieli się z nami podczas spacerów w lesie i parku.